Recydywa
piątek, 14 stycznia 2011 23:59

Deli.cio.us    Digg    reddit    Facebook    Wykop    Gwar


Recydywa (powrót do przestępstwa) - słowo to wywodzi się z języka łacińskiego, od słów: recidivus co oznacza – powrotny, powtórny, od recidere - popadać w coś na nowo, wracać.

 

W słowniku Władysława Kopalińskiego czytamy zaś, że recydywa to przestępstwo dokonane przez osobę już raz (albo więcej razy) karaną, co właściwie w prosty sposób tłumaczy ten termin. Jednak pojęcie to jest szersze, niż mogłoby się po tych pierwszych definicjach wydawać, przede wszystkim termin ten jest wieloznaczny. Bywa on używany w różnych zakresach i aspektach oraz dla różnych celów naukowych czy praktycznych.

W prawie karnym najprościej można by ją nazwać ponownym popadnięciem w sytuację zakazaną pod groźbą kary, a więc powrotem do przestępstwa. W ustawodawstwach historycznych, czy innych państw, spotykamy różne sposoby wyodrębnienia prawno-karnej recydywy. Podziały te mają na celu zastosowanie odpowiednich środków represyjnych i wychowawczych.

Rozróżniamy pojęcie recydywy w znaczeniu:

  • kryminologicznym
  • ogólnym
  • penitencjarnym
  • jurydycznym


W znaczeniu kryminologicznym o recydywie będziemy mówili, gdy będzie to występujące wielokrotnie w społeczeństwie zjawisko przestępczości powrotnej, zaś w przypadku jednostki jest to ponowne lub wielokrotne popełnianie przestępstw przez tę samą osobę (niezależnie od tego, czy została ona ukarana). Dla recydywy kryminologicznej pojmowanej jako zjawisko społeczne nie ma znaczenia, czy recydywista został za swoje przestępstwa skazany, czy już odbył karę za nie, i czy zostały w ogóle te przestępstwa wykryte – tzw. „ciemna liczba recydywy” - czyli jest ona niezależna od kryteriów formalnych, oprócz uznania czynu za przestępstwo przez ustawę. Z tych względów wielkość tego zjawiska nie jest znana, a statystki uwzględniają tylko jego pewną część.

W znaczeniu ogólnym recydywa polega na uprzednim ukaraniu sprawcy za przestępstwo.

W ujęciu penitencjarnym pojęcie recydywy jest najszersze, bo zawiera w sobie nie tylko ponowne odbywanie kary pozbawienia wolności za przestępstwa podobne, ale również odbywanie tej kary po raz któryś, również za inne przestępstwa. Recydywa ta stale wzrasta, staje się zjawiskiem powszechnym, co łączy się bezpośrednio z ogólnoświatowym kryzysem kary pozbawienia wolności.

Pod ostatnim zaś pojęciem znajdujemy recydywę w znaczeniu prawnym. Będziemy nią nazywać tę jej część, która odpowiada ustawowym kryteriom. Warunkiem ogólnym recydywy jest uprzednie skazanie za przestępstwo, co różni ją od konstrukcji zbiegu przestępstw, jednak tradycyjnie w polskim systemie prawnym charakter jurydyczny ma wyłącznie recydywa specjalna, to znaczy taka, która obok powyższego warunku konstruuje jeszcze dodatkowe przesłanki odpowiedzialności. Obecnie obowiązujący kodeks karny wyróżnia dwa typy recydywy specjalnej:

  • podstawowa (jednokrotna, recydywa specjalna zwykła) - zachodzi gdy sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które już był skazany; uregulowana w art. 64 § k.k.;
  • wielokrotna (multirecydywa) - zachodzi gdy sprawca uprzednio skazany w warunkach recydywy prostej, który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności, w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźby jej użycia; uregulowana w art. 64 § 2.


Przepisy o wymiarze wobec multirecydywistów stosuje się także do sprawcy, który popełnił przestępstwo działając w zorganizowanej grupie lub związku mającym na celu popełnianie przestępstw, a także do sprawcy przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art. 65)

Pozostałe przypadki ponownego skazania stanowią recydywę nieskodyfikowaną, która ma wpływ na wysokość kary orzeczonej wobec sprawcy jedynie w ramach sędziowskiego wymiaru kary.

Źródło: Wikipedia, licencja CC-BY-SA 3.0, autorzy

 
© 2002-2011 Serwis więziennictwo, resocjalizacja i przestępczość - www.agb.waw.pl/cms
Joomla templates by a4joomla

Ta strona używa plików Cookies. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki. Czytaj więcej....

Kontynuowanie przeglądania serwisu bez zmiany ustawień traktujemy jako zgodę na użycie plików cookies.

EU Cookie Directive Module Information